Creative Cluster

Od przemysłowego dziedzictwa do współczesnej urbanistyki

Creative Cluster to odważna koncepcja adaptacyjnej rewitalizacji zlokalizowana na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej — miejscu nasyconym historią przemysłową i znaczeniem symbolicznym. Położony w intensywnie transformującej się dzielnicy Młyniska, zaledwie kilka kroków od historycznego centrum miasta, projekt zakłada odzyskanie i ponowne wykorzystanie zespołu poprzemysłowych budynków jako modułowego, przyszłościowego ekosystemu miejskiego służącego życiu, pracy i kulturze.

Architektura i strategia funkcjonalna

Creative Cluster zajmuje teren w bezpośrednim sąsiedztwie Martwej Wisły i ikonicznej architektury stoczniowej – hal i obiektów produkcyjnych pochodzących od lat 70. XIX wieku do połowy XX wieku. W skład założenia wchodzą m.in. dawna Modelarnia i Hala Maszyn (47A), Hala Silników Spalinowych (28A), Narzędziownia (49A) i Odlewnia (66A), które tworzą architektoniczny kręgosłup kompleksu.

Budynki te — wielkoskalowe, połączone ze sobą i na przestrzeni lat pełniące różnorodne funkcje — zostały zachowane i zaadaptowane z dbałością o ich przemysłową tożsamość. Kluczową ideą projektu jest elastyczność: przestrzenna, funkcjonalna i społeczna. Dzięki temu Creative Cluster staje się odpornym frameworkiem, gotowym do ewolucji wraz z miastem i jego społecznościami.

Projekt opiera się na istniejącym rytmie konstrukcyjnym terenu – wykorzystuje układ hal i łączących je naw, by wprowadzić wielofunkcyjny program. Adaptacja obejmuje nowe antresole i dodatkowe kondygnacje przeznaczone na funkcje biurowe, przy zachowaniu integralności oryginalnych struktur. Przestrzenie biurowe mogą działać zarówno autonomicznie, jak i jako część większego, zintegrowanego systemu.

Głównym obiektem jest wschodnia część budynku 47A, w której przewidziano stałą wystawę historyczną, elastyczne strefy rekreacyjne, gastronomię oraz wewnętrzny park publiczny. Wszystkie funkcje zaprojektowano w duchu modułowości – wyposażenie i układ można dowolnie rekonfigurować, interpretować i przemieszczać, aby wspierać zróżnicowane formy użytkowania.

Projekt uwzględnia również zielone patia – część z nich dostępna jest publicznie – które równoważą intensywne zagospodarowanie z otwartymi, spokojniejszymi przestrzeniami. Dzięki temu przestrzenie biurowe przestają być wyizolowane, a stają się integralną częścią miejskiego rytmu – sprzyjając przypadkowym spotkaniom, nieformalnej współpracy i zaangażowaniu obywatelskiemu.

Miasto w mieście

Creative Cluster to coś więcej niż miejsce pracy – to projekt docelowy, katalizator formowania tkanki miejskiej, który łączy kulturę, wspólnotę i gospodarkę. Projekt zakłada typologię „żyj / pracuj / korzystaj”, odpowiadającą na zróżnicowane i zmieniające się potrzeby mieszkańców miast. Oprócz funkcji biurowych, kompleks mieści m.in.:

• strefy rekreacji i rozrywki
• gastronomię
• sklepy zorientowane na jakość i lokalność (slow retail)
• usługi zdrowia i dobrego samopoczucia
• przestrzenie muzealne i wystawiennicze
• codzienne usługi i funkcje użytkowe

To wielowarstwowe podejście czyni z Creative Cluster „miasto w mieście” – miejscem dostępnym dla ludzi w różnym wieku, o różnych profesjach i stylach życia.

Nowa jakość przestrzeni publicznej i aktywacja nabrzeża

Projekt zakłada gruntowną transformację przestrzeni publicznych. Nowa sieć otwartych placów, pieszych ciągów, promenad nadrzecznych i programów społecznych przekształca dawną, zamkniętą strefę przemysłową w dostępną, tętniącą życiem przestrzeń obywatelską. Gastronomia na świeżym powietrzu, instalacje artystyczne i zieleń łagodzą industrialny charakter miejsca i stwarzają okazję do interakcji społecznych i wypoczynku.

Kluczową rolę odgrywa aktywizacja nabrzeża Martwej Wisły. Włączając je w codzienny rytm kompleksu i otwierając na użytkowników, Creative Cluster odzyskuje zapomnianą relację miasta z wodą — łącząc przemysłową przeszłość Gdańska z jego nowoczesną, obywatelską przyszłością.

Platforma dla innowacji, dziedzictwa i codziennego życia

W obliczu konieczności zrównoważonego rozwoju, adaptacyjne ponowne wykorzystanie istniejących budynków staje się kluczową strategią architektoniczną i urbanistyczną. Creative Cluster pokazuje, jak przemysłowe dziedzictwo może stać się fundamentem nowego sposobu tworzenia miasta — takiego, które szanuje kontekst, a jednocześnie umożliwia transformację.

Poprzez modułową infrastrukturę, inkluzywny program i zintegrowane przestrzenie publiczne projekt staje się czymś więcej niż sumą swoich części: platformą dla innowacji, kreatywności i codziennego życia miejskiego — zakorzenioną w historii Gdańska, ale otwartą na jego przyszłość.